5359 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile KDV Oranlarında Yapılan Düzenlemeler

29/3/2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5359 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yapılan düzenlemeler konuları itibarıyla aşağıda açıklanmıştır.

KONUT TESLİMLERİNDE KDV UYGULAMASI

Yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararıyla konut teslimlerinde KDV oran uygulamasında önemli değişiklikler yapılmıştır.

Kararın 1 inci maddesinde, mevcut durumda konutlara uygulanan KDV oranının tespitinde esas alınan büyükşehir belediyesi sınırları içinde bulunup bulunmama ve yapının bulunduğu arsanın emlak vergisi değerini dikkate alan kriterler kaldırılmıştır.

Kararın 4 ve 9 uncu maddelerinde yapılan düzenleme ile de konut teslimlerindeki KDV oranı yeniden düzenlenerek, konutların net alanının 150 m2’ye kadar olan kısmı için %8, 150 m2’nin üzerindeki kısımları içinse %18 oranında KDV uygulanması kararlaştırılmıştır.

Ayrıca, 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında rezerv yapı alanı ve riskli alan olarak belirlenen yerler ile riskli yapıların bulunduğu yerlerde dönüşüm projeleri çerçevesinde yapılan konutların net alanının 150 m2’ye kadar olan kısmı için %1 oranında uygulanmakta olan KDV oranı korunmuş, bu konutlarda da 150 m2’nin üzerindeki kısımlar için %18 oranında KDV uygulanması karara bağlanmıştır.

KDV oranlarına ilişkin düzenlemenin ne zaman yürürlüğe gireceği konusu Kararın 10 uncu maddesinde düzenlenmiş ve Kararın yürürlüğe girdiği tarihten önce yapı ruhsatı alınmış veya kamu kurum ve kuruluşları ile bunların iştirakleri tarafından ihalesi yapılmış projeler kapsamında inşa edilen konutlar için eski hükümlerin uygulanacağı belirtilmiştir.

ARSA VE ARAZİ TESLİMLERİNDE KDV UYGULAMASI

Kararın 9 uncu maddesinde yapılan düzenleme ile halihazırda % 18 oranında KDV’ye tabi arsa ve arazi teslimlerinde KDV oranı %8’e indirilmiştir.

SERTİFİKALI TOHUMLUK VE FİDANLARDA KDV ORANI

Kararın 2 nci maddesinde yapılan düzenleme ile mevcut durumda ismen sayılarak belirlenmiş sertifikalı tohum ve fidan teslimlerinde % 1 oranındaki KDV uygulaması, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından sertifikalandırılan tüm tohumluk ve fidanları kapsayacak şekilde genişletilmiş ve KDV oranı %1’e indirilmiştir.

İKİNCİ EL MOTORLU KARA TAŞITI TİCARETİNDE KDV ORANI

Kararın 3 üncü maddesinde yapılan düzenleme ile ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal eden mükelleflerce kullanılmış araç (binek otomobil ve traktör) teslimlerinde oluşan karları esas alarak belirlenen özel matrah üzerinden hesaplanan KDV oranı %1’den %18’e yükseltilmiştir.

DENİZ ARAÇLARINDA KDV ORANI

Kararın 5 inci maddesinde, halihazırda teslimleri %1 oranında KDV’ye tabi olan Yatlar, Kotralar, Tekneler ve Gezinti Gemilerinin KDV oranı %18 olarak belirlenmiştir.

TIBBİ CİHAZLARIN KDV ORANI

Kararın 6 ncı maddesinde, Gümrük Tarife Cetvelindeki GTİP numaralı esas alınarak %8 oranında KDV uygulanan tıbbi cihazların kapsamında düzenleme yapılarak Sağlık Bakanlığı uygulamaları ile uyum sağlanmış ve tüm tıbbi cihazların teslim ve kiralanmasında KDV oranı %8 olarak belirlenmiştir.

YEME İÇME HİZMETLERİNDE KDV ORANI

Kararın 7 nci maddesinde, yeme içme hizmetlerindeki birinci sınıf işletme, üç yıldız ve üzeri otel gibi yerler için yapılan ayrım kaldırılarak bu hizmetlerin tamamında KDV oranı %8’e indirilmiştir.

TARIM MAKİNELERİNDE KDV ORANI

Kararın 8 nci maddesinde, GTİP bazlı indirimli oran uygulanan tarım makinelerinin kapsamı güncellenmiş, süt toplama tankları ve sütçülükte kullanılan makine ve cihazlar ile yumurta, meyve ve diğer tarım ürünlerini ayırma veya temizlemeye mahsus makinelerin KDV oranı %8’e indirilmiştir.

TEMİZLİK MALZEMELERİ, BEBEK BEZLERİ GİBİ ÜRÜNLERDE KDV ORANI

Kararın 9 uncu maddesinde;

•   Sabun,
•   Şampuan,
•   Deterjan,
•   Dezenfektanlar,
•   Islak mendil,
•   Tuvalet kağıdı,
•   Kağıt havlu,
•   Kağıt mendil ve peçete
•   Bebek ve yetişkin bezleri, hijyenik ped vb. (9619.00 tarife pozisyonunda yer alan mallar)

Ürünlerin teslimlerinde KDV oranı %18’den %8’e indirilmiştir.

Kaynak: GİB

Katma Değer Vergisi Oranlarında Değişiklik (Karar Sayısı: 5359)

Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar (Karar Sayısı: 5359)

29 Mart 2022 Tarihli Resmi Gazete

Sayı: 31793

Karar Sayısı: 5359

Ekli “Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar”ın yürürlüğe konulmasına, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 28 inci maddesi gereğince karar verilmiştir.

28 Mart 2022

Recep Tayyip ERDOĞAN

CUMHURBAŞKANI

MAL VE HİZMETLERE UYGULANACAK KATMA DEĞER VERGİSİ ORANLARININ TESPİTİNE İLİŞKİN KARARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KARAR

MADDE 1- 24/12/2007 tarihli ve 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Kararın 1 inci maddesinin altıncı fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 2– Aynı Kararın eki (I) sayılı listenin “B) DİĞER MAL VE HİZMETLER” bölümünün 5 inci sırası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“5- Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından sertifikalandırılan tohumluk ve fidanlar,”

MADDE 3– Aynı Kararın eki (I) sayılı listenin “B) DİĞER MAL VE HİZMETLER” bölümünün 9 uncu sırasının sonunda yer alan parantez içi ifadenin son cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce bu Kararın 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen vergi oranı uygulanarak satın alınan araçların teslimi ile özel matrah uygulanarak yapılan teslimlerde, bu Kararın 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen vergi oranı uygulanır.”

MADDE 4– Aynı Kararın eki (I) sayılı listenin “B) DİĞER MAL VE HİZMETLER” bölümünün 11 inci sırasında yer alan “Net alanı 150 m^2,ye kadar konut teslimleri” ibaresi “16/5/2012 tarihli ve 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında rezerv yapı alanı ve riskli alan olarak belirlenen yerler ile riskli yapıların bulunduğu yerlerde dönüşüm projeleri çerçevesinde yapılan konutların net alanının 150 m^2,ye kadar olan kısmı” şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 5– Aynı Kararın eki (I) sayılı listenin “B) DİĞER MAL VE HİZMETLER” bölümünün 19 uncu sırası yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 6– Aynı Kararın eki (II) sayılı listenin 22 nci sırası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“22- Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan “Tıbbi Cihaz Yönetmeliği” ve “İn Vitro Tam Amaçlı Tıbbi Cihaz Yönetmeliği” hükümlerine tabi olan cihazların teslimi ile bunların kiralanması hizmetleri,”

MADDE 7– Aynı Kararın eki (II) sayılı listenin 24 üncü sırasında yer alan “(birinci sınıf lokanta ruhsatı ya da işletme belgesine sahip olan yerler ile üç yıldız ve üzeri oteller, tatil köyleri ve benzeri tesislerin bünyesindeki lokantalar hariç)” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 8– Aynı Kararın eki (II) sayılı listenin 28 inci sırasındaki tabloda yer alan “8434.10.00.00.00 Süt sağma makinaları” satırı “84.34 Süt sağma makinaları ve sütçülükte kullanılan makina ve cihazlar” olarak değiştirilmiş ve tablonun sonuna 30/12/2021 tarihli ve 5045 sayılı Cumhurbaşkanı Kararının eki İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetvelinin aşağıdaki sıraları eklenmiştir.

8418.69.00.99.19	Diğerleri (Yalnız süt soğutma tankları)
8433.60.00.00.00	Yumurtaları, meyvaları veya diğer tarım ürünlerini ağırlık veya büyüklüklerine göre ayırmaya veya temizlemeye mahsus makina ve cihazlar

MADDE 9– Aynı Kararın eki (II) sayılı listeye aşağıdaki sıralar eklenmiştir.

“35- Konutların net alanının 150 m^2,ye kadar olan kısmı,

36- Arsa ve arazi teslimleri,

37- Sabun, şampuan, deterjan, dezenfektanlar, ıslak mendil (sabun, deterjan veya solüsyon emdirilmiş olsun olmasın), tuvalet kağıdı, kağıt havlu, kağıt mendil ve peçete, diş fırçası ve macunu, diş iplikleri,

38- 30/12/2021 tarihli ve 5045 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı eki İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 9619.00 pozisyonunda yer alan mallar,”

MADDE 10– Bu Karar, yayımını izleyen ay başından itibaren yürürlüğe girer.

Bu Kararın yürürlük tarihinden önce yapı ruhsatı alınmış veya kamu kurum ve kuruluşları ile bunların iştirakleri tarafından ihalesi yapılmış projeler kapsamında inşa edilen konutlar için 1 inci ve 4 üncü maddelerde kaldırılan veya değiştirilen hükümlerin uygulanmasına devam olunur.

MADDE 11– Bu Karar hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.

(YUVAM) Hesapları Hakkında Tebliğe İlişkin Uygulama Talimatı

TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI

HAZİNE VE KURUMSAL OPERASYONLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

22 Mart 2022

Yurt Dışında Yerleşik Vatandaşlar Mevduat ve Katılım Sistemi (YUVAM) Hesapları Hakkında Tebliğe İlişkin Uygulama Talimatı

Amaç ve kapsam

MADDE 1- (1) (Değişik: 18/2/2022-22/3/2022) Bu Uygulama Talimatının amacı, yurt dışında yerleşik kişiler ile bu kişilerin sermayedar olduğu, yabancı bir ülkede o ülkenin kanunlarına göre kurulan ve yasal yerleşim yeri yurt dışında olan, Merkez Bankasınca belirlenen mali kuruluşlar ile bankalar dışındaki şirketlerin bankalardaki döviz tevdiat hesapları ile döviz cinsinden katılım fonlarının Türk lirası cinsinden yurt dışında yerleşik vatandaşlar mevduat ve katılım sistemi (YUVAM) hesaplarına dönüştürülmesine ilişkin usul ve esasları düzenleyen 2022/7 sayılı Yurt Dışında Yerleşik Vatandaşlar Mevduat ve Katılım Sistemi (YUVAM) Hesapları Hakkında Tebliğe ilişkin uygulama ayrıntılarını düzenlemektir.

Dayanak

MADDE 2- (1) Bu Uygulama Talimatı, 2022/7 sayılı Yurt Dışında Yerleşik Vatandaşlar Mevduat ve Katılım Sistemi (YUVAM) Hesapları Hakkında Tebliğe dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

MADDE 3- (1) Bu Uygulama Talimatında geçen;

a) Banka: 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan mevduat ve katılım bankalarını,

b) Dönüşüm kuru: Merkez Bankası tarafından saat 10:00, 11:00, 12:00, 13:00, 14:00 ve 15:00’de ilan edilen ve döviz tevdiat hesapları ile döviz cinsinden katılım fonu hesaplarında bulunan dövizin Türk lirasına çevrildiği saat itibarıyla en son açıklanmış olan döviz alış kurunu,

c) Merkez Bankası: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasını,

ç) Vade sonu kuru: YUVAM hesabının vadesinde saat 11:00’de Merkez Bankası tarafından ilan edilen döviz alış kurunu,

d) (Değişik: 22/3/2022) Yurt dışında yerleşik kişiler: Yurt dışında oturma veya çalışma izni ya da hakkı bulunan veya adres kayıt sisteminde yerleşim yeri bilgisi olarak yurt dışı adresi kayıtlı olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gerçek kişiler, 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi uyarınca Mavi Kart verilenler ile bankalarda hesap açma şartlarını taşıyan yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişileri,

e) (Değişik: 18/2/2022-22/3/2022) Yurt dışında yerleşik vatandaşlar mevduat ve katılım sistemi (YUVAM) hesabı: (d) bendinde tanımlanan kişiler ile bu kişilerin sermayedar olduğu, yabancı bir ülkede o ülkenin kanunlarına göre kurulan ve yasal yerleşim yeri yurt dışında olan, Merkez Bankasınca belirlenen mali kuruluşlar ile bankalar dışındaki şirketlerin bankalardaki döviz tevdiat hesapları ile döviz cinsinden katılım fonlarının Türk lirasına dönüştürülmesi suretiyle açılan ve 4 üncü maddenin üçüncü fıkrasında belirlenen usule göre Merkez Bankasınca ilave getiri sağlanan vadeli mevduat ve katılma hesaplarını,

ifade eder.

YUVAM hesabı genel hükümleri

MADDE 4- (1) YUVAM hesapları 3 ay, 6 ay, 12 ay ve 24 ay vadeli olarak açılır.

(2) (Değişik: 18/2/2022) 24 ay vadeli YUVAM hesapları yıllık faiz/kâr payı ödemeli olarak açılabilir ve hesap sahibinin talep etmesi halinde yıllık faiz/kâr payı banka tarafından hesap sahibine ödenir. Ödenen tutarlar vade sonunda Ek-2’de yer alan bildirim formuna uygun olarak Merkez Bankasına bildirilir.

(3) (Değişik: 22/3/2022) YUVAM hesaplarına dönüştürülen döviz tutarları üzerinden vade gruplarına göre aşağıda belirlenen oranlarda hesaplanan ilave getiri Türk lirası olarak 6 ncı madde kapsamında Merkez Bankasınca ödenir. Belirtilen oranlar yıllık getiri oranlarını göstermektedir.

3 Ay Vadeli: %1

6 Ay Vadeli: %2

12 Ay Vadeli: %3

24 Ay Vadeli: %4

(4) (Değişik: 22/3/2022) Bu Uygulama Talimatı kapsamında yurt dışından transfer yoluyla hesap açanlardan transfer masrafı alınmaması esastır. Yurt dışı transferler aracılığıyla masrafsız açılan hesaplar için bankalara binde 2’ye, masrafsız para transferi sağlayan ve Merkez Bankasınca uygun görülen para transfer kuruluşlarına binde 3’e kadar masraf Merkez Bankasınca ödenir. Karşılanacak transfer masraf tutarları Türk lirası olarak Ek-5’te yer alan bildirim formuna uygun biçimde Merkez Bankasına aynı gün elektronik ortamda bildirilir. Bildirilen masraflar Merkez Bankasınca aylık olarak ödenir.

YUVAM hesabı açılması

MADDE 5- (Değişik: 18/2/2022) (1) YUVAM hesabı için geçerli döviz cinsleri Merkez Bankasınca alım satıma konu olan dövizlerle sınırlıdır.

(2) ABD doları, Euro, İngiliz sterlini ve İsviçre frangı cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyeleri hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilerek YUVAM hesabı açılır.

(3) (Değişik: 22/3/2022) Diğer döviz cinsleri ile yapılacak işlemlerde söz konusu döviz tutarları banka tarafından ABD doları, Euro, İngiliz sterlini veya İsviçre frangına dönüştürülür ve dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilerek YUVAM hesabı açılır.

(4) Sisteme katılmak isteyen bankalar nezdinde Merkez Bankası adına ABD doları, Euro, İngiliz sterlini ve İsviçre frangı cinsinden hesaplar açılır. Bankanın topladığı taleplere ilişkin olarak satın aldığı dövizler saat 17:00’ye kadar Merkez Bankasına bildirilir ve toplu bir şekilde söz konusu hesaplara aktarılır. Saat 17:00’den sonra yapılan bildirimlere ait işlemler bir sonraki iş günü gerçekleştirilir.

(5) Merkez Bankasının hesabına aktarılan dövizlere ilişkin dekontlar ile dönüşümü yapılan tutarlara ait bilgiler Ek-1’de yer alan bildirim formuna uygun olarak Merkez Bankasına aynı gün elektronik ortamda bildirilir.

…

Tamamı İçin Tıklayınız

Bilgi Sistemleri ve İş Süreçleri Bağımsız Denetimi 25/03/2022

25 Mart 2022 Tarihli Resmi Gazete

Sayı: 31789

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan:

BİRİNCİ BÖLÜM

Başlangıç Hükümleri

Amaç ve kapsam

MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, 31/12/2021 tarihli ve 31706 altıncı mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bilgi Sistemleri ve İş Süreçleri Bağımsız Denetimi Hakkında Yönetmelik kapsamında hazırlanacak olan bağımsız denetim raporunun içerik ve şekline ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Dayanak

MADDE 2- (1) Bu Tebliğ; Bilgi Sistemleri ve İş Süreçleri Bağımsız Denetimi Hakkında Yönetmeliğin 38 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca düzenlenmiştir.

Tanımlar ve kısaltmalar

MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;

a) Bilgi sistemleri bağımsız denetimi: Yönetmeliğin 24 üncü maddesinde yer alan denetimi,

b) BT: Bilgi Teknolojilerini,

c) Denetçi: Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan denetçiyi,

ç) Denetim alanı: Ek-1’de verilen denetim başlıklarını,

d) Denetlenen: Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan denetleneni,

e) İş süreçleri bağımsız denetimi: Yönetmeliğin 25 inci maddesinde yer alan denetimi,

f) Kayda değer kontrol eksikliği: Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan kayda değer kontrol eksikliğini,

g) Kontrol: Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan kontrolü,

ğ) Kontrol hedefi: Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan kontrol hedefini,

h) Kontrol zayıflığı: Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan kontrol zayıflığını,

ı) Kurul: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunu,

i) Kurum: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunu,

j) Önemli kontrol eksikliği: Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan önemli kontrol eksikliğini,

k) Yönetmelik: Bilgi Sistemleri ve İş Süreçleri Bağımsız Denetimi Hakkında Yönetmeliği,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Genel Kavramlar

Rapor hazırlanırken uyulması gereken ilkeler

MADDE 4- (1) Denetçi, raporun tam, doğru, objektif, inandırıcı ve konunun müsaade ettiği ölçüde açık ve öz olmasına aşağıdaki hususları dikkate alarak özen gösterir:

a) Denetçi, raporun tam olmasını raporda denetim amaçlarının tamamını karşılayan bilgilere yer vererek; raporlanmış hususları, bu hususların yeterli ve doğru bir şekilde anlaşılmasını sağlayacak biçimde sunarak ve raporun içeriğine ilişkin bu Tebliğde ifade edilen gereksinimleri sağlayarak temin eder.

b) Denetçi, raporun doğru olmasını; sunulan bulguların gerçekten var olmasıyla ve bu bulguların doğru bir şekilde sunulmasıyla temin eder. Raporun doğruluğu ve güvenilirliği, raporda sunulan bütün bulguların doğru bir şekilde aktarılmasıyla sağlanır. Raporda sadece denetçinin çalışma kağıtlarında konuyla alakalı yeterli delille desteklenen bilgi, bulgu ve yargılara yer verilir. Denetim açısından önemli görülen verilerden bazılarının denetlenmemesi veya denetlenememesi durumunda denetçi bunu raporunda açıkça belirtir, varsa verinin kısıtlamalarını rapora ekler ve bu konuya ilişkin raporda herhangi bir yargıda bulunmaz.

c) Denetçi, raporun objektif olmasını, raporun içeriğinde yer alan unsurları dengeli bir şekilde sunarak ve sunum yaklaşımında tarafsız bir duruş sergileyerek sağlar. Raporun inandırıcılığı açısından rapordaki delillerin tarafsız bir şekilde sunulması gereklidir. Denetçi, raporun tarafsız olmasını ve yanıltıcı olmamasını sağlamakla yükümlüdür. Rapor, raporda yer alan bulgulara dayanılarak hareket edilebilecek bir yaklaşımla sunulur. Denetçi raporunda savunmaya ya da suçlamaya yönelik bir dil kullanmamaya özen gösterir.

ç) Denetçi, raporunun inandırıcı olmasını; denetim sonuçlarının denetim amaçlarını karşılaması, bulguların ikna edici bir şekilde sunulması ve raporda yer verdiği yargıların denetim kanıtları tarafından iyi bir şekilde desteklenmesi ile sağlar. Denetçi, raporunda bulgularının geçerliliği ve yargılarının makullüğü hakkında yeterli ve ikna edici bilgilere yer verir.

d) Denetçi, raporunun açık olmasını, akıcı ve anlaşılır ifadeler kullanarak temin eder. Raporda herhangi bir şeyi saklamayan, açık, yalın ve mümkün olduğunca teknik olmayan bir dil kullanılır. Teknik terimlerin veya kısaltmaların kullanıldığı durumlarda, bu terimler ayrıca açıklanır ve kullanılan kısaltmalara ilişkin bilgilere raporda ayrı bir bölümde yer verilir. Raporda kısa ve etken fiilli cümleler kullanılmasına özen gösterilir. Denetçi raporda gerekli gördüğü yerlerde konunun daha iyi anlaşılmasını sağlamak amacıyla grafik, tablo ve resim gibi görsel araçlardan faydalanır.

e) Denetçi raporunda ifade etmek istediklerini mümkün olduğunca kısa ve öz bir şekilde ifade eder, vermek istediği mesajı gölgeleyebilecek gereksiz detaylardan ve tekrarlardan kaçınır.

Bulgular

MADDE 5- (1) Denetçi, yeterli ve uygun denetim kanıtlarıyla desteklenecek şekilde kayda değer kontrol eksikliklerini ve önemli kontrol eksikliklerini sınıflandırır ve Ek-2’de belirlenen esaslara göre kodlayarak raporunda yer verir.

(2) Denetçi, bulguları ifade ederken, denetim amaçlarının gerektirdiği kadarıyla, bu bulguların kriter ve durumlarına ilişkin bilgilere aşağıda tanımlandığı şekliyle yer verir:

a) Kriter: Bulgunun ilişkili olduğu alanla/faaliyetle ilgili olarak bu alanın/faaliyetin olması gerektiği durumu veya bu alandan/faaliyetten ne beklendiğini ifade eder.

b) Durum: Bulgunun ilişkili olduğu alanın/faaliyetin mevcut uygulanma şekli veya durumu ile kriter ve bu durum arasındaki farkların temel sebeplerini ifade eder.

(3) Kriterde mevzuat aykırılığı varsa denetçi bu durumu ilgili mevzuat hükmüne açıkça referans vererek ve aykırılığı oluşturan durum ile mevzuat hükmü bağlantısını net ifadelerle açıklayarak rapora konu eder.

(4) Kontrol zayıflığı olarak tanımlanan bulgular, denetçi tarafından denetlenenin yetkililerine yazılı olarak iletilir. Denetçi, böyle bir yazının denetlenenin yetkililerine iletildiğine dair ifadeye ve Ek-1’de yer alan denetim alanlarında tespit ettiği kontrol zayıflıklarının sayısına raporunda yer verir.

(5) Denetçi, geçmiş dönemlerde tespit edilmiş ve bir önceki dönem raporunda halen giderilmediği ifade edilmiş olan tüm bulguları değerlendirir, bu bulguların son durumlarına, devam edip etmediklerine ve denetlenen tarafından taahhüt edilen aksiyon planına uyumuna ilişkin açıklamalarına raporunda yer verir. Bu süreçte raporda bulgunun güncel durumuna ve ilgili kriterlerine yer verilir.

(6) Denetçi, topladığı denetim kanıtlarına dayanarak sahtecilik, kanun dışı uygulamalar, suistimal, çift kayıt sistemi veya mükerrer bilgi sistemleri gibi hallerden bir veya birkaçının bulunduğu kanaatine varırsa, raporun tamamlanmasını beklemeden söz konusu bulgulara ilişkin olarak ivedilikle Kuruma bilgi verir.

(7) Denetçi, raporunda yer verdiği tüm bulguları usul ve esasları Kurumca belirlenecek şekilde elektronik ortamda Kuruma iletir. Kuruma yapılan bildirimlerin güncel durumu yansıtması gerekmektedir. Kuruma bildirilen bilgilerle raporda yer alan bilgilerin uyumluluğu esastır.

Denetlenenin görüşleri

MADDE 6- (1) Denetçi bulgular, sonuçlar ve varsa planlanan düzeltme çalışmaları hakkında denetlenenin görüşlerini raporlar.

(2) Denetçi, geçmiş dönemlerde tespit edilmiş ve bir önceki dönem raporunda halen giderilmediği ifade edilmiş bulgulara ilişkin denetlenenin görüşlerine ve denetlenenin bulgunun giderilmesine ilişkin yaptığı çalışmalara raporunda yer verir.

(3) Denetçi, denetlenenin görüş bildiremediği veya görüş bildirmeyi reddettiği durumlara, nedenleriyle birlikte raporunda yer verir.

Bulgularla ilgili sonuç değerlendirmesi

MADDE 7- (1) Denetçi, raporda denetim amaçları, denetim bulguları ve varsa denetlenenin görüşlerini yorumlayarak kendi çıkarımları ve görüşleri doğrultusunda değerlendirmelerle ihtiyaç varsa açıklamalarına yer verir.

(2) Denetçi, denetlenenin görüşlerine katılmadığı veya planlanan düzeltme çalışmalarının uygun olmadığını düşündüğü takdirde buna sonuç değerlendirmesinde ayrıca yer verir. Denetçi, denetlenenin görüşlerini haklı bulması halinde, raporda ilgili düzeltmeleri yapar.

(3) Herhangi bir bulgunun düzeltildiğine dair bir beyanın rapor tarihinden önce denetlenen tarafından denetçiye ulaşması durumunda, tespit edilen her bir bulgu için birer defaya mahsus olmak koşuluyla, denetçi denetlenenin beyanını doğrulamak için bu bulgunun son durumunu tahlil eder, bulgunun ortadan kalktığı kanaatine ulaşırsa bulgunun düzeltildiğine dair yargısına raporun bulguya ilişkin sonuç değerlendirmesi bölümünde yer verir.

(4) Denetçi, bulgulara ait sonuç değerlendirmesi bölümünde bulgunun devam durumunu; “devam etmektedir”, “kısmen düzeltilmiştir” veya “düzeltilmiştir” şeklinde raporunda ifade eder.

(5) Denetçi, geçmiş dönemlerde tespit edilmiş ve bir önceki dönem raporunda halen giderilmediği ifade edilmiş olan bulgulara ait sonuç değerlendirmesi bölümünde bulgunun aksiyon planının yeterliliği ve uyumluluğuna da yer verir.

(6) Denetçi, raporda düzeltildiğini beyan ettiği bulgularda, mümkün olan hallerde riskin gerçekleşmesi durumunu kontrol ederek sonuç değerlendirmesinde bu bilgiye yer verir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Rapor İçeriği

İçerik

MADDE 8- (1) Denetçinin hazırlayacağı rapor aşağıdaki unsurları içerecek şekilde düzenlenir:

a) Başlık.

b) Raporun sunulduğu merci.

c) Yönetmeliğin 32 nci maddesi kapsamında oluşturulan denetim mektubu.

ç) Yönetici özeti.

d) İçindekiler.

e) Denetim çalışmasına ilişkin bilgi.

f) Denetlenenin bilgi sistemleri hakkında genel bilgi.

g) Denetlenenin iç kontrol ve iç denetim yapısına ilişkin değerlendirme.

ğ) İş süreçleri bağımsız denetimi bölümü.

h) Bilgi sistemleri bağımsız denetimi bölümü.

ı) Kısaltmalar.

i) Sözlük.

Yönetici özeti

MADDE 9- (1) Yönetici özeti aşağıda belirtilen şekilde hazırlanır:

a) Denetçi, bu bölümde denetimin amaçlarını tanımlar ve bu denetim amaçlarına erişmek için uyguladığı denetimin kapsam ve metodolojisini özet olarak açıklar.

1) Denetçi, neden bu görevi üstlendiğini ve bu raporun hazırlanış amacını içerecek şekilde, denetim amaçlarını açık ve net olarak ifade eder.

2) Denetçi, denetim çalışmasının önemlilik kavramı çerçevesinde belirlenen kapsamını açık ve net bir şekilde ifade eder. Denetim kapsamını sınırlayan herhangi bir durum var ise, bu sınırlamalar da açık bir şekilde denetim kapsamında ifade edilir.

b) Yapılan denetim çalışmasına ilişkin olarak genel bir değerlendirmeye yer verilir.

c) Cari ve geçmiş dönemlerde tespit edilen bulguların özetlendiği bir tablo Ek-4’de tanımlanan örneğe uygun olarak doldurulur.

ç) Denetçinin tespit ettiği bulgular arasından öne çıkanlar ve bu bulguların taşıdıkları iş risklerine yer verilir.

d) İş süreçleri bağımsız denetimi ve yapıldıysa bilgi sistemleri bağımsız denetimi sonucunda ortaya çıkan bulgular da dikkate alınarak, denetlenenin durumu hakkında genel bir değerlendirmeye yer verilir.

Denetim çalışmasına ilişkin bilgi

MADDE 10- (1) Denetçi, denetim amaçlarını gerçekleştirmek için yapılan denetim çalışmasına ilişkin olarak;

a) Denetim çalışması yürütülürken dikkate alınan önemli varsayımlara,

b) Denetimi gerçekleştirdiği denetlenen birimlere veya şubelere,

c) Denetim kapsamındaki süreçlerle ilgili sorumlularının unvan ve erişim bilgilerine,

ç) Kuruma raporlanan denetçi listesiyle aynı olacak şekilde, ayrılan denetçiler dâhil denetime katılan tüm denetçilerin yer aldığı denetim ekibi ve denetimin başlama/bitiş tarihlerine,

rapordaki denetim çalışmasına ilişkin bilgi bölümünde yer verir.

Denetlenenin bilgi sistemleri hakkında genel bilgi

MADDE 11- (1) Bilgi sistemlerinin değerlendirilmesi kısmı aşağıdaki hususları içerir:

a) BT bölümü çalışan profili hakkında bilgi.

b) Denetlenenin denetim alanlarından sorumlu yöneticilerine ait doğrudan iletişim sağlanabilecek iletişim bilgileri.

c) BT bölümünün organizasyon yapısına dair bilgi.

ç) Denetlenenin faaliyetlerini yürütmesinde kullanılan uygulamalar/sistemler/araçlar hakkında genel bilgi.

d) Denetlenenin bilgi sistemi mimarisi hakkında özet bilgi.

e) Denetlenenin ağ altyapısının anlatılması ve ağ topolojisi.

f) Denetlenenin faaliyetleri ile ilgili yazılımların ve araçların bilgi sistemleri mimarisi üzerinde gösterimi.

g) Bilgi sistemleri denetimi yapılmışsa, değişiklik yönetimi, güvenlik yönetimi gibi kritik kontrol hedeflerini destekleyen araçlar hakkında özet bilgi.

Denetlenenin iç kontrol ve iç denetim yapısına ilişkin değerlendirme

MADDE 12- (1) Denetçi, raporun bu bölümünde aşağıdaki hususlara yer verir:

a) İç denetim biriminin, finansal raporlama sistemlerine ilişkin iç kontrollerinin denetimi kapsamında yapmış olduğu planlamaların, faaliyetlerin ve denetim sonuçlarının takibinin değerlendirilmesi.

b) Yönetimin finansal raporlama sistemlerine ilişkin iç kontrollerin tesis edilmesi ve sağlıklı bir şekilde işletilmesine verdiği önem, söz konusu kontrollerin yeterliğini ve etkinliğini ölçmedeki performansının değerlendirilmesi.

c) Yöneticilerin finansal raporlama sistemlerine ilişkin iç kontrollerle ilgili risk değerlendirme sürecinin değerlendirilmesi.

(2) Denetçi, BT denetim ekibiyle ilgili olarak;

a) Ekibin profilini,

b) Faaliyetlerini,

c) Yapmış oldukları denetim çalışmalarını,

ç) Organizasyon içerisindeki yerlerini,

raporunda belirtir.

(3) Denetçi, bu bölümün sonunda bu bölüm kapsamında tespit ettiği her bir bulgu için Ek-3’te yer alan tabloyu doldurur. Geçmiş dönemlerde tespit edilmiş ve bir önceki dönem raporunda halen giderilmediği ifade edilmiş olan bulgular da aynı tablo formatında sunulur.

İş süreçleri bağımsız denetimi

MADDE 13- (1) Denetçi, iş süreçleri üzerindeki kontrollerinin etkinlik, yeterlilik ve uyumluluğuna ilişkin yaptığı denetim sırasında kullandığı önemlilik değerlendirmesini ve bu değerlendirme sonucunda hangi süreçleri seçtiğini, seçim nedenlerini ve seçmediği süreçleri neden seçmediğini açık ve net bir şekilde ifade eder.

(2) Denetçi, denetlenenin faaliyetlerine ilişkin süreçlere dair denetlenen tarafından kendisine sunulan iş akış diyagramlarını ve bu diyagramlarda yer verilen süreçler üzerindeki kontrollerine ilişkin kendi çalışmasını özetleyen tabloyu Ek-5’te belirtildiği şekliyle doldurarak raporuna ekler.

(3) Denetçi, denetim esnasında tespit ettiği veya geçmiş dönemden gelen her bir iş süreci bulgusu için Ek-3’te yer alan tabloyu doldurur; bulgulara iş süreçleri bağımsız denetimi bölümü altındaki ilgili oldukları başlık altında yer verir.

(4) Denetçi, süreç üzerindeki kontrollerin, kendilerinden beklenen işlevleri layıkıyla yerine getirme durumlarına ve sürecin bütününün etkinlik, yeterlilik ve uyumluluğuna ilişkin değerlendirmelerine sürece ilişkin bölümün sonunda yer verir.

Bilgi sistemleri bağımsız denetimi

MADDE 14- (1) Denetçi, denetlenenin tabi olduğu mevzuat çerçevesinde yürüttüğü bilgi sistemleri bağımsız denetiminde kullandığı önemlilik değerlendirmesini açık ve net bir şekilde raporunda ifade eder.

(2) Denetçi, denetlenen her bir denetim alanı ayrı bir başlık altında olacak şekilde mevzuat gereksinimlerinin nasıl gerçekleştirildiğine ilişkin detaylara ve denetim alanı sorumlularına raporda yer verir.

(3) Denetçi, denetim esnasında tespit ettiği veya geçmiş dönemden gelen her bir bilgi sistemleri bulgusu için Ek-3’te yer alan tabloyu doldurur; bulgulara bilgi sistemleri bağımsız denetimi bölümü altındaki ilgili oldukları başlık altında yer verir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Konsolide denetim raporu

MADDE 15- (1) Yönetmeliğin 2 nci maddesi ve 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca bağımsız denetim kuruluşlarınca gerçekleştirilen banka bilgi sistemleri ve iş süreçlerinin denetimi kapsamına giren bankaların konsolidasyon kapsamındaki ortaklıklarına ilişkin konsolide denetim raporu aşağıdaki bölümleri içerir:

a) Yönetmeliğin 32 nci maddesi kapsamında oluşturulan denetim mektubu.

b) Yönetici özeti.

c) İçindekiler.

ç) Banka iştirakleri ile ilgili Ek-6’da tanımlandığı şekliyle hazırlanan tablo.

d) Denetim çalışmasına ilişkin bilgi.

e) Banka ve ortaklıkların konsolide finansal tabloya etkileri açısından değerlendirilmeleri.

(2) Yönetici özeti bölümünde, 9 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde belirtilen bilgiler, banka ve ortaklıklarında konsolide finansal tabloya etkileri bakımından öne çıkan bulgular ve bu bulguların konsolide finansal tablo açısından değerlendirmeleri sunulur. Konsolide edilecek finansal bilgiyi üreten bilgi sistemi ve/veya süreç ile banka ve ortaklıklar arasında finansal bilgi akışı hakkında genel bir değerlendirme yapılır.

(3) Banka ve ortaklıkların konsolide finansal tabloya etkileri açısından değerlendirilmeleri bölümünde aşağıdaki hususlar dikkate alınır:

a) Bankada tespit edilen bulgular, konsolide finansal tablo açısından değerlendirilerek sınıflandırılır. Kayda değer kontrol eksikliği ve önemli kontrol eksikliği olarak sınıflandırılan bulgular Ek-3’te yer alan tablolardan uygun olanı ile doldurularak sunulur.

b) Bilgi sistemleri bağımsız denetimine dâhil edilen her ortaklık için aşağıdaki bilgiler sunulur:

1) Ortaklığın adı, ortaklık yapısı (iştirak, bağlı ortaklık ya da birlikte kontrol edilen ortaklık olma durumu), faaliyetleri ve konsolide denetime dahil edilme sebepleri hakkında bilgi,

2) Ortaklıkta, bilgi sistemleri ve iş süreçleri denetimlerinden hangilerinin gerçekleştirildiği, hangi süreçlerin/denetim alanlarının denetlendiği ve bu süreçlerin/denetim alanlarının seçilmesinde kullanılan önemlilik değerlendirmesi sunularak denetim kapsamı,

3) Gerçekleştirilen denetim sonucunda, konsolide finansal bilgilerinin tanımlanması, üretilmesi, kullanılması, doğruluk, bütünlük ve güvenilirliğinin sağlanması konularında, denetime tabi tutulan ortaklığın etkisine ilişkin genel bir değerlendirme,

4) Konsolide finansal tablo açısından değerlendirilerek kayda değer ve önemli kontrol eksikliği olarak sınıflandırılan ve Ek-3’te yer alan tablo doldurularak hazırlanan ortaklıklarda tespit edilen bulgular.

Yürürlükten kaldırılan tebliğ

MADDE 16- (1) 13/1/2010 tarihli ve 27461 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bağımsız Denetim Kuruluşlarınca Gerçekleştirilecek Banka Bilgi Sistemleri ve Bankacılık Süreçlerinin Denetimine İlişkin Rapor Hakkında Tebliğ yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük

MADDE 17- (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 18- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı yürütür.

Ekleri için tıklayınız

SGK’dan Kıdem Tazminatına Esas Yazı Alınarak İşten Ayrılma

SGK’dan Kıdem Tazminatına Esas Yazı Almanın Şartları

22.06.2013 tarihli 2013-26 sayılı genelgenin 4 üncü maddesinde; 4447 sayılı Kanunun 45 inci maddesiyle 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasına eklenen (5) numaralı bentle 506 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları (sigortalılık süresi ile prim ödeme gün sayısı) veya aynı Kanunun Geçici 81 inci maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak, kendi istekleri ile işten ayrılmaları halinde, sigortalılara kıdem tazminatı ödeneceği öngörülmüştür.

Talep edenlere kıdem tazminatına esas yazının verilmesi için sigortalıların Kanunda öngörülen yaş dışındaki diğer koşulları (prim gün sayısı ve sigortalılık süresi) yerine getirmesi gerekmektedir.

08.09.1999 tarihinden önce ilk sigortalılığı bulunan çalışanlar için 15 yıl sigortalılık şartı ve 3600 prim gün sigortalık süresi olmak, 08.09.1999 tarihi ile 30.04.2008 tarihleri arasında ilk sigortalılığı olan çalışanlar için, sigortalılık süresi göz önünde bulundurulmaksızın 7000 prim ödeme gün sayısı veya “4500 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi olmak, 30.04.2008 tarihi ile 31.12.2008 tarihleri arasında ilk sigortalılığı olan çalışanlar için 4600 prim gün sigortalılık süresi olmak, 01.01.2009 tarihi ile 31.12.2015 tarihleri arasında ilk sigortalılığı olan çalışanlar için 4600-5300 prim gün (her yıl için 100 gün eklenerek hesaplanıyor) sigortalılık süresi olmak, 01.01.2016 tarihinden sonra ilk sigortalılığı bulunan çalışanlar için 5400 prim gün sigortalılık süresi olmak, gerekmektedir.

Gerek sigortalılık süresi gerekse gün koşulunun tespitinde hizmet birleştirmeleri ile bu süreleri etkileyen faktörler (itibari hizmet süreleri, fiili hizmet süresi zamları…gibi) dikkate alınmaktadır. Ancak, 2829 sayılı Kanunun 8 inci maddesine göre değerlendirme yapılmaksızın son statünün 4/1-(a) olması bu belgenin verilmesi için yeterli olacaktır.

Kıdem tazminatına esas yazının verilebilmesi için sigortalının müracaat tarihinde işten ayrılma koşulu aranmamaktadır.

18 yaşın doldurulmasından önceki hizmetler, emeklilik açısından prim ödeme gün sayısı olarak dikkate alınmakta ancak bu hizmetler emeklilik için gerekli sigortalılık süresinin hesabında dikkate alınmamaktadır. Kıdem tazminatı alma konusunda buna dikkat edilmelidir.

İşçinin tek taraflı olarak yaptığı istifanın ardından alacağı belgeyi sunması kıdem tazminatına hak kazandırmaz. Bu nedenle belgenin SGK’dan alınmasından sonra ilgili sebebe dayanarak istifa edilmesi olası mağduriyetleri önleyecektir.

Kaynak: TÜRMOB