Yönetmeliğin amacı; küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin tanımlanmasına, niteliklerine, sınıflandırılmasına ve uygulamalarına ilişkin usul ve esasları

25 Mayıs 2023 Tarihli Resmi Gazete

Sayı: 32201

Karar Sayısı: 7297

Ekli “Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Yönetmeliği”nin yürürlüğe konulmasına, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 407 nci maddesi gereğince karar verilmiştir.

24 Mayıs 2023

Recep Tayyip ERDOĞAN

CUMHURBAŞKANI

KÜÇÜK VE ORTA BÜYÜKLÜKTEKİ İŞLETMELER YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Başlangıç Hükümleri

Amaç

MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin tanımlanmasına, niteliklerine, sınıflandırılmasına ve uygulamalarına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, tüm kurum ve kuruluşların küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin tanım, nitelik ve sınıflandırılmasına ilişkin uygulamalarını kapsar.

(2) Küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin aleyhine sonuç doğuracak şekilde kullanılmaması kaydıyla, küçük ve orta büyüklükteki işletmeleri ilgilendiren mevzuatın uygulanmasında bu Yönetmelik hükümleri esas alınır.

Dayanak

MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 407 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

MADDE 4- (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;

a) işletme: Mevzuata uygun olarak kurulan, bir veya birden çok gerçek veya tüzel kişiye ait olup ekonomik faaliyette bulunan birimleri veya girişimleri,

b) Küçük ve orta büyüklükte işletme (KOBİ): Yıllık çalışan sayısı ikiyüzelli kişiden az olan yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri beşyüz milyon Türk Lirasını aşmayan işletmeleri,

c) Mali bilanço: Bir işletmenin belirli bir tarihte sahip olduğu varlıklar ile bu varlıkların sağlandığı kaynaklan gösteren mali tabloyu,

ç) Net satış hasılatı: Bir işletmenin brüt satışlarından satış iskontoları ve iadeleri ile diğer indirimlerin düşülmesi sonucu bulunan tutan,

d) Yıllık iş birimi (YİB): İşletmede bir takvim yılı içerisinde hizmet akdi ile çalıştırılanların prim gün sayıları toplamının üçyüzaltmışa bölünmesi ile elde edilen sayıyı, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

KOBİ’lerin Sınıflandırılması, Nitelikleri ve İşletme Türleri

KOBİ’lerin sınıflandırılması

MADDE 5- (1) KOBİ’ler, net satış hasılatları, malî bilanço tutarları ve çalışan sayılan dikkate alınarak aşağıdaki şekilde sınıflandırılır:

a) Mikro işletme: Yıllık çalışan sayısı on kişiden az olan ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri on milyon Türk Lirasını aşmayan işletmelerdir.

b) Küçük işletme: Yıllık çalışan sayısı elli kişiden az olan ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri yüz milyon Türk Lirasını aşmayan işletmelerdir.

c) Orta büyüklükteki işletme: Yıllık çalışan sayısı ikiyüzelli kişiden az olan ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri beşyüz milyon Türk Lirasını aşmayan işletmelerdir.

KOBİ niteliğini kazanma, kaybetme ve sınıfının belirlenmesi

MADDE 6- (1) KOBİ niteliği belirlenirken dikkate alınan kriterlerden herhangi birini, son iki hesap dönemine ait verileri ile aşan işletmeler KOBİ niteliğini kaybeder. Son hesap dönemine ait verileri ile söz konusu kriterlerin altına düşen işletmeler KOBİ niteliği kazanır.

(2) İşletme sınıflan son hesap dönemine ait verileri ile belirlenir.

(3) Bu Yönetmelik kapsamında işletmelerin KOBİ niteliği ve sınıfını belirlemede kullanılacak verilerin tarihi;

a) Kurumlar vergisi mükellefleri için 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununda belirtilen beyanname verme süresinin içinde bulunduğu ay sonu,

b) Gelir vergisi mükellefleri için 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununda belirtilen beyanname verme süresinin içinde bulunduğu ay sonu,

olarak esas alınır.

İşletme türleri

MADDE 7- (1) İşletmeler, bu Yönetmeliğin eki EK-1’de yer alan “İŞLETME BEYANI’nın ilgili kurum veya kuruluşa sunulma tarihindeki diğer işletmeler ile olan sermaye ilişkilerine göre;

a) Bağımsız işletme,

b) Ortak işletme,

c) Bağlı işletme, olmak üzere üçe ayrılır.

(2) İki veya daha çok işletmenin karşılıklı sermaye sahibi olması durumunda, her birinin türü belirlenirken büyük olan sermaye oranı dikkate alınır.

Bağımsız işletme

MADDE 8- (1) Bir işletme;

a) Tek başına başka bir işletmenin sermayesinin %25 veya daha fazlasına sahip değilse,

b) Herhangi bir veya birkaç bağlı işletme müştereken bu işletmenin %25 veya daha fazla sermayesine sahip değilse,

bağımsız işletme kabul edilir.

(2) Gerçek kişi işletmeleri bağımsız işletmedir.

(3) Bir işletmede birinci fıkrada belirtilen %25 oranı; üniversiteler, araştırma merkezleri, kamu yararına çalışan dernek ve vakıflar, nitelikli yatırımcılar ve kurumsal yatırımcılar, kitle fonlaması platformları, yıllık bütçesi yirmibeş milyon Türk Lirasından az olan veya nüfusu beş binden az olan yerlerdeki belde belediyeleri dahil belediyeler ve köy tüzel kişilikleri veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ya da girişim sermayesi yatırım fonları tarafından aşılsa bile bu işletme bağımsız işletme sayılır.

(4) Bağımsız işletmelerin sınıfı ve KOBİ niteliği belirlenirken, sadece o işletmenin verileri dikkate alınır.

Ortak işletme

MADDE 9- (1) Bir işletmenin;

a) Tek başına veya bağlı işletmeleriyle birlikte müştereken başka bir işletmenin sermayesinin %25 veya fazlasına ve %50’si veya daha azma sahip olması,

b) Kendisinin sermayesinin %25 veya fazlasına ve %50’si veya daha azma başka bir işletmenin tek başına veya bağlı işletmeleriyle birlikte müştereken sahip olması,

durumunda bu işletmeler ortak işletme sayılır.

(2) Ortak işletmelerin sınıfı ve KOBİ niteliği belirlenirken işletmenin verilerine, ortak işletmenin verilerinin ortaklık oranında eklenmesi ile elde edilecek veriler dikkate alınır.

Bağlı işletme

MADDE 10- (1) Bir işletmenin;

a) Tek başına veya bağlı işletmeleriyle birlikte müştereken başka bir işletmenin sermayesinin çoğunluğuna sahip olması,

b) Kendisinin sermayesinin çoğunluğuna, başka bir işletmenin tek başına veya bağlı işletmeleriyle birlikte müştereken sahip olması,
durumunda bu işletmeler bağlı işletme sayılır.

(2) Bağlı işletmelerin sınıfı ve KOBİ niteliği belirlenirken işletmenin verilerine, bağlı işletmenin verilerinin tamamının eklenmesi ile elde edilecek veriler dikkate alınır.

(3) Bir işletmenin bağlı işletmelerine bağlı olan işletmelerin verilerinin tamamı işletmenin verilerine eklenir. İşletmenin bağlı işletmelerinin ortak işletmelerine ait veriler ile başvuran işletmenin ortak işletmelerinin bağlı veya ortak işletmelerine ait veriler eklenmez.

Çalışan sayısı ve mali veriler

MADDE 11- (1) Bir işletmede çalışanların toplam sayısı, o işletmedeki yıllık iş birimlerinin toplam sayısına göre belirlenir.

(2) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında, ilgili işletmede sadece hizmet akdi ile çalıştırılanlar çalışan sayılır. Çıraklar ve staj yapan öğrenciler çalışan sayısına dahil edilmez.

(3) İşletmelerin mali durumları ve çalışan sayılarının belirlenmesinde yıllık olarak hesaplanan en son veriler esas alınır.

(4) Bilanço esasına göre defter tutmayan işletmelerde sadece çalışan sayısı dikkate alınır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Kamu kontrolündeki işletmeler

MADDE 12- (1) Bir işletmenin sermayesinin %25 veya fazlasının müştereken veya tek başına 8 inci maddenin üçüncü fıkrasında sayılanlar dışında bir veya birden fazla kamu kurum veya kuruluşu ile bu niteliği haiz olan kurum ve kuruluşların kontrolünde olması hâlinde bu işletmeler KOBİ sayılmaz.

Beyan

MADDE 13- (1) Bu Yönetmeliğin eki EK-1’de yer alan “İŞLETME BEYANI” ilgili işletmeler tarafından doldurulur. Bu Yönetmelik kapsamında yapılacak işlemlerde esas alınan belge ve söz konusu beyanın içerdiği her türlü bilgiden başvuran işletme sorumludur. Yanlış ve yanıltıcı bilgilere ve belgelere dayanılarak yapılan işlemlerle elde edilen menfaatler kazanılmış hak sayılmaz. Beyanlar, ilgili kuruma yazılı olarak yapılabileceği gibi elektronik ortamda da yapılabilir.

Yetki

MADDE 14- (1) Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin düzenleme yapmaya yetkilidir.

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

MADDE 15- (1) 19/10/2005 tarihli ve 2005/9617 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük

MADDE 16- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 17- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.

Eki İçin Tıklayınız (word)